Krasnystaw - rys historyczny

12000 -7900 lat

przed Chrystusem

Paleolit ? osadnicy w okolicy dzisiejszego miasta [51.A].

-8800-2000

Tokary. gm. Turobin, krzemienny grot oszczepu o długości 18,7 cm. Młodsza epoka kamienna [1129].

-5000

Wczesny neolit, kultura wstęgowa ryta ? osadnictwo na terenie dzisiejszego miasta [51.A,806.A].

-2500

Siennica Różana: trzy naczynia kultury wstęgowej ceramiki malowanej [1129]. Białka: kurhany z warstwą ciałopalenia. Łopiennik Górny (Lacki): duże cmentarzysko kurhanowe z warstwą ciałopalenia. Łopiennik Ruski: grupa ośmiu dużych kurhanów [1129].

I?II w.

Ślady kontaktów z Imperium Rzymskim (znalezisko monet: I-II wiek i druga połowa IV wieku) [779].

IX w.

Legenda o Szczeku, założycielu Szczekarzewa.

X w.

Prawdopodobnie istniał gród Lędzian w składzie Grodów Czerwieńskich.

1219

(1220.08 -1221.07)

Pierwszy zapis o Szczekarzewie w Latopisie hipackim: książę Leszek Biały oblegał załogę halickiego księcia Daniela Romanowicza: przychodził Lestko (Leszek Biały) na Daniła do Szczekarzewa broniąc mu iść na pomoc Mścisławowi, teściowi swojemu. Według innych źródeł, mogło to być w sierpniu 1220 [307] lub w lecie 1221 roku [214].

1241, 1259, 1287

Szczekarzew na szlaku trzech głównych najazdów tatarskich na ziemie polskie [69].

1282 (1285.02)

Drugi zapis o Szczekarzewie w Latopisie hipackim. Szczekarzew był grodem znacznym, tylko on był wymieniony z nazwy wśród miejscowości w czasie wyprawy księcia Bolesława II Płockiego: Bolesław upatrzywszy czas, przyszedł w dwustu wojów w okolice Szczekarzewa i dziesięć wsi wziął i odszedł z powrotem z dumą wielką. Mogło to być wlutym 1285 [9,214].

Ok. 1366

Kazimierz Wielki polecił wybudowanie murowanego zamku i wykopanie wielkiego stawu [346].

1384.08

Książę Władysław Opolczyk podróżował na Jasną Górę z bełską ikoną Matki Bożej, słynąca cudami [883].

1394.03.01

Władysław II Jagiełło nadał Szczekarzewowi miejskie prawa magdeburskie; wójtem został Stanisław z Korzyc (Kozic).

1394?1434

Budowa kościoła Świętej Trójcy i początek działalności OO. Augustianów.

1402

Dokument datowany w Szczekarzewie. Kostia Wałaszyn ślubuje służyć wiernie królowi Władysławowi.

1403.06.23

Władysław Jagiełło wydał dokument tu datowany.

1407

Początek szkoły parafialnej, której absolwenci studiowali na Akademii Krakowskiej.

1410

Trojan z Krasnegostawu rodem z Pruss, był przewodnikiem wojsk królewskich na pole bitwy pod Grunwaldem. Trojan Szyroki h. Jastrzębiec z Grąbca i Kisielewa w ziemi płockiej, był wójtem Krasnegostawu [50].

1410

Władysław Jagiełło uwolnił miasto od podwód, a cieśli Jaroszowi zezwolił na budowę młyna i tartaku nad Wieprzem.

1415.08

Władysław Jagiełło podróżował przez Lubomlę ? Chełm ? Krasnystaw ? Żuków ? Sandomierz [217].

1416

Bezpośrednie potwierdzenie działalności parafii.

1417.07.19

Władysław Jagiełło wydał dokument tu datowany.

1419.08.01

Władysław Jagiełło odwiedził miasto, uposażył gotycki kościół parafialny Wszystkich Świętych.

1421.02?03

Władysław Jagiełło podróżował przez Lubomlę ? Chełm ? Krasnystaw [217].

1426.02.13 -04.01

Władysław Jagiełło leczył nogę złamaną na polowaniu [9]. Ufundował kościółek Św. Anny.

1431.09.13

Władysław Jagiełło podróżował przez Włodzimierz ? Horodło ? Krasnystaw ? Lublin [217].

1433

Władysław Jagiełło wprowadził urzędy starościńskie. Starostą został Jan Kierdej z Pomorzan.

1433 piątek po Św. Pawle

Hryćko Kierdejowicz dokonał przeglądu stanu zamków Chełm i Lubomla od króla Władysława na cztery lata na powrót przejętych, aby majątek w Chełmie, Hrubieszowie, Krasnymstawie i Czermanczynie pozostawić królowi.

1439.07.04-06

Władysław III datował szereg dokumentów; użyto nazwy Krasnystaw, czyli Szczekarzew

1440.06.07

Odbył się w Krasnymstawie sejmik ziemi chełmskiej pod przewodem starosty.

1442.09.14

Książę Mazowsza Kazimierz (II Bełski) i ówczesny pan ziemi bełskiej, uległszy zarazie, gdy przez miasto Krasnystaw jechał z Mazowsza do Bełza, zmarł w ziemi chełmskiej [9].

1443.01.27

W niedzielę po Nawróceniu Św. Pawła odbył się zjazd senatorski w Krasnymstawie.

1447

Sejm krasnostawski, zjazd polskich magnatów z zamiarem wypełnienia Unii Krewskiej 1385. Domagano się od króla Kazimierza Jagiellończyka włączenia do Polski Wołynia i Podola, które wchodziły wówczas w skład Litwy.

1448

Powstał cech szewski. Dokumenty odnoszące się do tego cechu pochodzą z lat: 1558, 1608, 1611, 1627, 1661, 1662, 1719 [894]. Wójt krasnostawski wydał szewcom przywilej na wyrób i sprzedaż wyrobów w 24 jatkach.

1450

Krasnostawscy kupcy, którzy jeździli ze skórami do Wrocławia, Poznania, Torunia i Gniezna, zostali zwolnieni z cła.

1454

Kazimierz Jagiellończyk, wyznaczył drogi handlowe w Polsce, główny trakt z Rusi, prowadził przez Krasnystaw, Lublin, Kazimierz, Zwoleń do Radomia i Wielkopolski.

Ok. 1460

Kazimierz Jagiellończyk nakazał wymurowanie parafialnego kościoła Św. Kajetana na miejscu drewnianego kościoła Wszystkich Świętych.

1462.01.23

Kazimierz Jagiellończyk potwierdził przywilej lokacyjny miasta na prośbę Stanisława z Przybyłowic, wójta in Sczekarzow alias Crassnystaw.

1465

Powstał szpital Św. Ducha erygowany przez Kazimierza IV Jagiellończyka.

1476

Król Kazimierz Jagiellończyk przybył do Lublina, gdzie go oczekiwała królowa Elżbieta. Odpocząwszy dni pięć, wyruszył przez Chełm, Krasnystaw i Hrubieszów do Bełza [882].

1477.01

Sejmik ziemski partykularny ruski w Krasnymstawie, na którym uchwalono laudum z jednego artykułu złożone.

1477.02.24

(1477.09.22)

Sejmik szlachty regulujący powinności pańszczyźniane. Na Św. Maciej odbył się sejmik ziemski ruski w Krasnymstawie przy współudziale ziemian powiatów, na którym uchwalono statut z 17 artykułów złożony. ([1214])

1477

Kazimierz Jagiellończyk oddał w zastaw czynsze Krasnegostawu z przedmieściami Janowi Oleśnickiemu i jego braciom, za 3000 węgierskich florenów dla celów państwowych [625].

1485

Krasnystaw był ważną stacją na drodze kupieckiej [239].

1487

Krawcy i kuśnierze krasnostawscy otrzymali prawo wywożenia wyrobów.

1490.06.26

Kazimierz Jagiellończyk na prośbę biskupa Macieja ze Starej Łomży przeniósł do Krasnegostawu katedrę chełmską [927] dla większej dogodności miejsca [350], z powodu częstych najazdów tatarskich [212].

1490, 1499

i 1500

Rujnujące najazdy tatarskie, ruina zamku; na 84 okoliczne wsie 18 spalono, 13 opustoszało (razem jest to 37%!).

1500.06 i 09

Tatarzy Brześć spustoszyli, w Polszcze też około Bełza, Kraśnika, Turobina, Krasnegostawu, Lublina, Urzędowa aż do Rzeki Wisły burzyli.

1505

Aleksander Jagiellończyk odbudował zamek według najnowszych zasad sztuki fortyfikacyjnej ? zamek miał dwa pierścienie wałów i fos. w mieście były trzy bramy: Szczebrzeska, Lubelska i Krakowska.

1518

Zygmunt i ustanowił prawo składu ruskiej soli drohobyckiej z opłatą dla miasta.

1519

Naprawiono kościół katedralny.

1519.08

Roku 1519 Miesiąca Sierpnia Tatarowie zwoiowawszy Bełską, Lubelską y Chełmską ziemię, porazili naszych u Sokala.

1523

Wybuchł konflikt pomiędzy radą miasta a ludnością rusińską.

1524.06.12

Wielki pożar zniszczył miasto; spłonęły dokumenty miejskie i prywatne [218].

1529

W Krakowie pracował cieśla Petrus Dworiczki de Crasnistaw [895].

1539-1603

W księgach egzaminów do święceń w diecezji krakowskiej zapisano: Frater Paulus Sebastiani Krasnostaviensis (1593), Albertus Valentini Targowic Crasnostaviensis (1603). Frater Antonius Adami Crasnostaviensis (1603) [893].

1542

Zygmunt August zezwolił mieszczanom rytu greckiego na budowę cerkwi obok zamku i wymurowano kościół Św. Trójcy.

1550

Odwiedziny króla Zygmunta Augusta. Powstała szkoła i szpital przy cerkwi Św. Trójcy.

1550

Krasnystaw w grupie najlepiej urządzonych miast w Koronie.

1554.04.12

Zygmunt August wydał przywilej de non tolerandis Judaeis zabraniający Żydom osiedlania się w murach miasta.

1558.06.17-08.29

Zygmunt August spędził w Krasnymstawie letnie miesiące, wystawiając sto dokumentów.

1559

Naprawiano tkane opony na krasnostawskim zamku, które częścią zniszczyły się w użyciu, częścią zaś zbuczniały były [817].

1564

Miasto opasano murem obronnym z bramami i basztami; 140 domów murowanych w mieście i 65 na przedmieściach. Wolny targ na mięso; od bydlęcia dużego brano do zamku sztukę mięsa za l grosz, a od małego po pół gr. [896].

1565

Miasto uprawia 52 i 1/4 łanu [23]

1566

Zygmunt August nadał przywilej dla cechów: kowali, ślusarzy, mieczników, siodlarzy, rymarzy i złotników.

1569-1570

Napisy na pieczęci herbowej miasta: Sigil. Scabinorum. Civita Crasnistaw, Sigilv. Civitatis. Crasnosta. [254,618].

1570-1580

Odbudowa krasnostawskiego zamku.

1572.07.17

Sejmik szlachty Ziemi Chełmskiej w Krasnymstawie [296].

1575

Pożar miasta.

1575.09-10

Najazd tatarski na ziemie ruskie, wołyńskie i podlaskie.

1576.05.23

Mieszczanie wnieśli skargę na Pawła Uchańskiego, o zabranie z miasta dział i innych miejskich sprzętów [296,562].

1578

Stefan Batory zezwolił Żydom na budowanie domów na przedmieściach. Chrześcijan obu obrządków zrównał w prawach piastowania urzędów.

1582

Krasnystaw, miasto murowane nad stawem najwspanialszym położone, zamek na równinie murowany, kędy spławna rzeka Wieprz przepływa [282].

1587

Jan Mniszek, Starosta Krasnostawski, głosował na Królewicza JMci Szwedzkiego (Zygmunta III Wazę) na sejmie konwokacyjnym i elekcyjnym [279.B].

1589, 1591

Morowe powietrze.

1588.02.20(?)-1589.09.08

Arcyksiążę Maksymilian Habsburg, pretendent do polskiej korony, pojmany przez Jana Zamoyskiego pod Byczyną, przez półtora roku osadzony był w zamku krasnostawskim.

1588.07.25

Kanclerz (Jan Zamoyski) przyjechał do Krasnegostawu, zjadł śniadanie z Jego Wysokością (arcyksięciem Maksymilianem) i tego samego dnia wyjechał z powrotem [283].

1589.04.29

Zygmunt III Waza odwiedził Maksymiliana i Krasnystaw

1589.05.21

Arcyksięcia Maksymiliana odwiedził poseł cesarski, biskup wrocławski Andreas Gerybus [308.B].

1589.05.28

Zygmunt III Waza odwiedził arcyksięcia Maksymiliana po jego uwolnieniu.

1589.09.08

Maksymilian został uwolniony [621].

1597.04.06-07

1597.12.07

Pożar archiwum kurii biskupiej strawił szereg cennych dokumentów diecezjalnych ? akta biskupie, przywileje i fundacje kościołów.

1601-1603

1630-1631

Zaraza morowa w Polsce roku 1601 odnowił się jad śmiertelnej zarazy; ta wziąwszy z Litwy początek, całą Polskę przebiegła [312]. Początek stopniowego upadku miasta.

1607.07.12-17

Stanisław Żółkiewski, kanclerz koronny i hetman w obozie wojsk pod Krasnymstawem wydał dwa uniwersały do szlachty [345].

1617.04-05

Królewicz Władysław (syn Zygmunta III) w towarzystwie Jerzego Ossolińskiego (późniejszego kanclerza wielkiego koronnego) podążał z wojskiem przez Krasnystaw na Wołyń. w Krasnymstawie bawili kilka tygodni [250].

1621

Król Zygmunt III z wizytą w Krasnymstawie ze Stanisławem Radziwiłłem, kanclerzem litewskim [527].

1622-28

Restauracja i rozbudowa katedry przez Macieja Łubieńskiego.

1632.11.08

Iakub Sobieski, Krayczy Koronny, Starosta Krasnostawski, Marszałek Koła Rycerskiego, podpisał iurament elekcji Nayiaśnieyszego króla imci Władysława Zygmunta [266].

1648

Oddziały Chmielnickiego zrabowały i zrujnowały miasto. w czasie buntów kozackich i wojen tatarskich z r. 1648 i następnych, uległy zarówno akta ziemskie, jak i grodzkie krasnostawskie zupełnemu zniszczeniu i spaleniu.

1649.12

Komput Wojska na Sejmie uchwalony: Chorągiew Usarska Pana Starosty Krasnostawskiego: koni 100 (Marka Sobieskiego) [389].

1648-1657

W diecezji chełmskiej, Kozacy Chmielnickiego i Tatarzy obrabowali 54 kościoły, zniszczyli 10 (w tym katedrę), zginęło 36 księży (40 zmarło na zarazę).

1649-1803

Istniał klasztor i kościół Św. Krzyża oraz szpital Bonifratrów fundacji Mikołaja Świrskiego, sufragana chełmskiego.

1649.07.18-20

Król Jan Kazimierz z obozu wojskowego wydał trzecie wici na pospolite ruszenie pod Zbaraż. Królowa Ludowika z Krasnego Stawu powracaiąca do Warszawy żegnała Króla, chciała być pospołu z Królem we wojsku, ale iey odradzili, iż na woynie różne bywaią przypadki.

1651.05.20

Jan Kazimierz w drodze pod Beresteczko, wydał uniwersał. Kazał wyrzeźbić obraz bitwy na srebrnej płycie, ofiarował, jako votum i umieścił ją pod obrazem Matki Boskiej w wielkim ołtarzu katedry chełmskiej (unickiej) [16].

1652

Miasto i okolicę nawiedziła epidemia morowego powietrza - czarna śmierć.

1654

Najazd wojsk moskiewskich - spalenie zamku ? zaraza.

1655-1667

Pasmo nieszczęść. Najazdy wojsk: moskiewskich, szwedzkich, kozackich, siedmiogrodzkich i tatarskich; ciężkie straty w ludności, zabudowie i uprawach; w powiecie zniszczono 80?95% wsi królewskich i 65?70% prywatnych.

1655.10-11

Krasnystaw splądrowały wojska moskiewsko-kozackie, pod dowództwem Piotra Potiomkina i Daniela Wyhowskiego w sile około 20000 ludzi.

1655/56

Przemarsze wojsk kozackich i moskiewskich.

1656.02.23

Przez Krasnystaw przechodziła szwedzka armia Karola X Gustawa w pościgu za oddziałemi Stefana Czarnieckiego.

1656.03.13

List mówiący o potyczce Czarnieckiego ze Szwedami pod Krasnymstawem [1081].

1656.05.14

Podróżował król Jan Kazimierz (Zamość - Lublin) [377].

1656.07.19

Tatarzy przechodzili około twierdzy Zamość [616].

1657.07

Przemarsz siedmiogrodzkich wojsk Jerzego II Rakoczego.

1657.11.16

Tomasz Leżeński mianowany na biskupstwo chełmskie, prosił o zwolnienie z opłat z powodu zniszczeń wojennych.

1660.07

Maszerowały wojska hetmana Jerzego Lubomirskiego.

1661-1665

Według lustracji: placów, na których domy są, jest 72; pustych placów jest 60.

1667

Najazd tatarski.

1671.07.09

Szpital przy kościele Świętego Ducha zwolniono z zapłaty podatków na okres 4 lat z powodu pożaru [240].

1671

Remont zamku.

1672.10.05

Hetman Jan Sobieski z obozu pod Krasnymstawem podjął wyprawę na czambuły tatarskie i w 4000 jazdy odbił 44 tysiące jeńców z jasyru.

Ok. 1680

Stanisław Trzciński, chorąży Urzędowski, służył za króla Jana III pod znakiem husarskim stojącym w Krasnymstawie.

1685

Pierwsi misjonarze jezuiccy w Krasnymstawie.

1688

Jezuici otworzyli szkołę gramatyki, poetyki i retoryki.

1693

Szpital Św. Łazarza w murach miejskich; 1770 murowany.

1695

Początek budowy kościoła Św. Franciszka Ksawerego fundowanego przez Krystynę z Lubomirskich Potocką i następców.

1699

Pierwsze nabożeństwo u Św. Franciszka Ksawerego.

1701

Michał Potocki, starosta krasnostawski, zapisał krasnostawskiemu klasztorowi Augustianów 10000 zł.

1704.09.24

Oddział wojsk szwedzkich gen. Magnusa Stenbocka w Krasnymstawie, dewastacja i pożar miasta [381].

1704-1705

1707-1715

Ciąg nieszczęść: ograbienie miasta przez wojska: szwedzkie, saskie, moskiewskie; zaraza: dość silne epidemie w Rusi Czerwonej w latach 1703, 1705 i 1719-1720 [218.D].

1709.08.24

W Krasnymstawie bawił car Piotr Wielki [1000].

1714

Kapituła prowincjonalna Augustianów w Krasnymstwie nie mogła się odbyć z powodu zamieszek i walk pomiędzy wojskiem saskim, polskim i konfederatami polskimi [33].

1716.08.12

konfederacya (Tarnogrodzka) pod Krasnystaw. Marszałek koronny (Adam Sieniawski) w mieście u ojców Jezuitów, a litewski (Ludwik Pociej) pod miastem; koronne i litewskie wojsko niedaleko siebie obozem stanęło [392].

1716.08.27

Kazimierz Czartoryski, książę na Klewaniu i Znkowie z żoną Izabellą Morsztynówną, w czasie konfederacji tarnogrodzkiej bawili w Krasnymstawie i swatali syna swojego Fryderyka, z Łaszczówną wojewodzianką bełzką [18.E].

1719.02.19

Erygowanie seminarium duchownego.

1720

Podniesienie szkoły jezuickiej do rangi kolegium.

1739

Oddanie do użytku budynku seminarium duchownego, fundacji sufragana chełmskiego Walentego Czulskiego.

1741.10.05

Konsekracja kościoła Św. Franciszka Ksawerego.

1747.11.06

pogrzeb Potockiego [Jerzego] star. grabowieckiego był w przeszły poniedziałek w Krasnymstawie [230].

1753.01.31

W Krasnymstawie akt weselny Michała z Mińska Rudzieńskiego z Elżbietą Potocką star-ką krasnost. [230].

1755.08.13

W Krasnym Stawie zaręcz. Mniszek star. mostowski, rotm. i pułk. wojsk. kor. i Eustachia Potocka, star-ka krasnostaw. Zaręczyny się rozeszły dla pewnych racji [230].

1756.02.29

Dwa mariaże w Krasnymstawie: Józef Miączyński, star. kamienopolski z panną Katarzyną Potocką, star. krasnostawską starszą. Kazimierz Krasiński, star. nowomierski z panną Eustachią Potocką, star. krasnostawską młodszą [230].

1757.09.14

Wiedeń. Ordery Krzyża Gwiazdowego nadane przez cesarzową damom polskim: z Daniełowiczów Potocka, star. krasnostawska; z Potockich Krasińska [230].

1758

Istniała drewniana kaplica Przemienienia Pańskiego.

1760

Apteka Jezuitów. Farmaceuta Józef Jasiński (1760?1673).

1764.08.27

W elekcji króla Stanisława Poniatowskiego brali udział: Kazimierz Hrabia na Krasnym Korwin Krasiński Oboźny W.K. Stta Krasnostawski i Tomasz Stamirowski Chorąży Ptu y Podst. [276].

1765

W mieście było 39 szynków! (głównie w rynku). Ważny szlak pocztowy z Warszawy przez Lublin, Piaski, Krasnystaw, Zamość i Lwów do Kamieńca Podolskiego.

1771

Pod Krasnymstawem stoczono potyczkę oddziałów: pułkownika Nowickiego i księcia Suworowa.

1776-1826

Kościół Św. Franciszka Ksawerego był katedrą chełmską (w tym czasie urząd sprawowało 39 ordynariuszy).

1782

Przywilej prowadzenia apteki.

1786

August Kicki wspólnie z żoną Marianną z Kowalkowskich ostatnim starostą krasnostawskim (do 1794 r.).

1787.03.04-05, 1787.06.05

Odwiedziny króla Stanisława Augusta Poniatowskiego

1790

Powołano diecezję chełmsko-lubelską z siedzibą w Krasnymstawie

1791.11.02

Sejm Warszawski ustalił: Ziemia Chełmska z Powiatem Krasnostawskim będzie miała posłów dwóch [268].

1793

Powiat krasnostawski włączono do woj. lubelskiego.

1794.05.18

Jenerał Hauman (z wojska kościuszkowskiego) w pochodzie nad Bug przybywa z dywizją swoją pod Krasnystaw [859].

1794.06.08

Moskale uderzają na obóz Zajączka pod Chełmem. Wojsko polskie, odniósłszy znaczne straty, opuszcza Chełm, cofa się na trakt Krasnostawski i staje obozem w Piaskach. Moskale udają się pod jen. Derfeldenem ku Litwie [859].

1794.06.11

Wojsko rosyjskie pod dowództwem gen. Ottona Derfeldena zajęły miasto. Spalono zamek.

1794.06.18

Oddział korpusu Wyszkowskiego stacza utarczkę z Moskalami pod Krasnym Stawem. - Pułkownik Zagurski naciera na Moskali pod wsią Żmudzią [859].

1794 i 1810

Zygmunt Vogel, malarz królewski, odwiedził miasto i namalował dwie akwarele Widok zamku w Krasnymstawie.

1800

382 domy i 2900 mieszkańców.

1805

Papież Pius VII utworzył diecezję lubelską przenosząc stolicę biskupią, kapitułę i katedrę z Krasnegostawu do Lublina.

1809

Ziemia krasnostawska w Księstwie Warszawskim.

1810.04.06

Dzień w mieście naszym poświęcony został zaprowadzeniu Orłów Xięstwa Warszawskiego. Naypamiętnieysza będzie w potomności epoka, iż w tym dniu Orzeł biały na nowo wznosić się zaczyna [864.AB].

1810.09.21

Xiąże Józef Poniatowski, Wódz naczelny po odbytey rewii pod Lublinem, przeieżdżał do Zamościa przez miasto tuteysze [864.AA].

1810

Rozebrano ruiny gotyckiego kościoła parafialnego, a później przez trzy wieki katedralnego.

1811

Wielki pożar miasta, spłonęło sto kilkadziesiąt domów mieszkalnych. Pożar u powroźnika Rejmana przez nieostrożność wybuchnął, i całe miasto pogorzało [760.AD]

1815

Siedziba władz obwodowych administracji carskiej - wzrost znaczenia przez miasto. Stacjonowała 2 Brygada Ułanów. Dowódca Jan Weyssenhoff, później - książę Adam Würtemberg.

1816

Stały dwie ściany zamku. Dotąd miasto czyściejsze niż inne [17].

1820

Było 2780 mieszkańców ? połowa domów z 1810 roku.

1823.07.19

Drewniany most na Wieprzu w nowym miejscu na ukończeniu. Wytyczono ul. Nowomiejską prowadzącą do Lublina poprzez dawny mur obronny [337,823.F].

1824

Rozebrano mury miejskie. Mieszkańców 2831 samych Chrześcijan, gdyż Żydom stosownie do przywilejów Miastu służących niewolno tu osiadać [533].

1825.11.26

Od dwóch miesięcy mamy tu Teatr [760.A].

Ok. 1825

Pierwsze latarnie olejowe (naftowe).

1826.04.10

Seymik Szlachecki Powiatu Krasnostawskiego pod przewodnictwem Marszałka JW. Pawła Cieszkowskiego, na którymi obrany został na Posła JW. Ignacy Bielski Dziedzic Dóbr Uhra, zaś na Radców Woi: Teodor Darowski Dziedzic Dóbr Pilaszkowic i Joachim Wasiutyński Dziedzic części Maszowa [864.A].

1826.05.19

Wizyta biskupa lubelskiego Marcelego Dzięcielskiego, który oznajmił, że z woli Rządu, Katedra przeniesioną będzie z Krasnegostawu do Miasta Woiewódzkiego Lublina, iako mieysca stolicy Biskupiey, a dostrzegłszy z tego powodu nieiakie zasmucenie, usiłował swym uymuiącym głosem ukoić żal prawowiernych słuchaczy [864.B].

1826-1839

Budowa nowego kościoła i klasztoru Augustianów.

1827

Miasto liczyło 355 domów, 2952 mieszkańców.

1829.02.26

Uniwersytet Królewski składa winne podziękowanie osobom zbiory iego pomnażaiącym. Do Gabinetu Zoologicznego. Xiążę Adam Królewicz Wirtembergski, Jenerał drugiey Brygady Ułanów Polskich, przysłał dwie papugi i parę iay, które papuga zniosła w Krasnostawie [864.L].

1829.07.28

Postanowienie N. Pana oznaczaiącego pensyie emerytalne Panu Bartłomiejowi Zienkowskiemu, Burmistrzowi miasta Krasnego-Stawu, przez wzgląd na iego 31 letnią służbę, 1320 złotych, z których 1107 zł: 3 gr: z funduszów mieyskich, a 212 zł: 27 gr: z funduszów Stowarzyszenia, rocznie i do śmierci [864.K].

1830

Spalenie mostu na Wieprzu. Połowa dochodów kasy miejskiej pochodziła z wyszynku alkoholu!

1830

W Krasnymstawie stacjonowała Brygada 2-ga kawalerii polskiej ze sztabem oraz 1 i 2 szwadron 2-go pułku ułanów [1098]

1831.10.17

Trakt Lwowski na Lublin, Krasnystaw, Sitaniec, Szczebrzeszyn, oraz na wszystkie trakty obszerne w kraiu do dnia dzisiejszego otworzone zostały [760.B].

1831

W okolicy Krasnegostawu, bardzo ludzie umierali na cholerę.

1831.02-03

Pod miastem działały oddziały gen. Józefa Dwernickiego.

1831.09.05

Miasto zajął szwadron i pułku Jazdy Kaliskiej płk. Ludwika Sczanieckiego.

1834

Ukończono brukowanie rynku, plantowanie głównych ulic i budowę krytego kanału ściekowego.

1834.07-1835.09

Położono trakt bity Lubelski od Miłosny do Piasków długości 159 wiorst i Zamojski od Piasków do Tomaszowa (przez Krasnystaw) długości 97 wiorst [329].

1837.10.20

Zmarł we Lwowie Franciszek Xawery Potocki, Radca Stanu, były Prezes Prokuratoryi Generalnej, Kawaler orderów: Św. Anny i Św. Stanisława, po usunięciu się ze zgiełku wielkiego świata, we wsi Siedliskach Wielkich, jako biegły gospodarz, prawy człowiek, dobry obywatel, kochany i szanowany sąsiad, zawsze światły, rozsądny, gruntowny słowem, był Patryarchą okolicy Krasnegostawu [854.B].

1838.12.18

Przybyli Aktorowie pod przewodnictwem P. Okońskiego już po 2gi raz dali się widzieć. Publiczność nasza chciwa nowości dość licznie odwiedza tę scenę, którą urządzono w ogrzanej Sali gmachu po Jezuitach [760.C].

1839.03.03

Tej zimy przepędziliśmy bardzo przyiemnie wieczory; przybyłe tu Towarzystwo Artystów Dramaty: pod dyrekcją P. Okońskiego, bawiło prawie 3 miesiące z zadowoleniem Publiczności [760.D].

1840.03.15

Rada Adm. Król. zatwierdziła: darowiznę domu z ogrodem w Krasnymstawie dla 4-ch ubogich Wdów z dziećmi, przez X. Mich: Leszczyńskiego [758.F].

1841.04.16

Znowu tu mamy Teatr pod zarządem P. Okońskiego, który dosyć usilnie Publiczność zabawiać, umie podobać się. Teatr w stajni iest urządzony, a bilety do krzeseł po zł. 4 [760.E].

1845.10.18

Magistrat Miasta Krasnegostawu podaje do publicznej wiadomości, iż odbywać się będzie licytacja na entrepryze 4 Latarń rewerberowych (olejowych ze zwierciadłami) w Krasnymstawie przez 3 lata, od summy r.sr. 75 [803.B].

1845.08

Mianowany i zatwierdzony został ks. Adam Małecki, przeorem klasztoru księży Augustynów w Krasnymstawie [837.F].

1847.02.15

Most na rzece Wieprzu pod Krasnymstawem, będzie wkrótce nowemi balami pokryty. Nowa to będzie dogodność. We wsi Żulinie w Powiecie Krasnostawskim, założoną została nowa fabryka Araku krajowego [760.X].

1847.02.25

Gmach Po Jezuicki, zostanie wyrestaurowanym za summę rsr. 7422 kop. 76 1/2, dla dogodniejszego pomieszczenia w nim lazaretu [760.Z].

1848.08.14-10.18

Epidemia cholery w Królestwie. w Krasnymstawie zachorowało 307, a zmarło 155 osób [760.F.AH].

1848

Kościół księży Augustyanów w Krasnymstawie, nowo wzniesiony za rs. 4,209 kop. 24 [837.B].

1849.05.21

O godzinie 23:45 runęła kopuła kościoła Św. Franciszka Ksawerego - z powodu zaniedbań konserwacji budowli [760.P].

1851.08

W miesiącu sierpniu 1851 posunięci na wyższe stopnie. Ks. Alepi Kałużyński, na przeora klasztoru księży Augustyanów w Krasnymstawie [837.D].

1852.03.01

Samuel Kossowski (słynny wówczas wiolonczelista-kompozytor), odwiedził Krasnystaw. Mnóstwo mieszkańców, z okolic, ściągnęło na koncert, który dano 1852.02.16 [760.S].

1852.03.01

Doskonały metr muzyki fortepjanu i śpiewu, w mieście Obwodowem Krasnystaw, mógłby mieć korzystne utrzymanie; albowiem w okolicy miasta tego iest kilka domów, i w nich Panien iuź w tych talentach usposobionych [760.G].

1853.05.18

Znana dobrze w Warszawie ze swego talentu artystka, Panna Jadwiga Brzowska, dała koncert na fortepjanie w Krasnymstawie [760.AA].

1853.06.22

Niezrównany Apolinary Kątski (skrzypek), dawał koncert w Krasnymstawie, gdzie massa słuchaczy i adoratorów jego talentu przyjęła go z zapałem nie do opisania. Przeszło 200 słuchaczów, między któremi mnóstwo Dam i wszystkie bez wyjątku stany, oraz massa Wojskowych i Obywateli z okolic przybyłych, obsypywało go ciągłemi oklaskami, i zarzucili w końcu kwiatami [760.AC].

1853.09.21

Przeniesieni, na własne żądanie: Burmistrz m. Krasnegostawu w gub. Lubelskiej Stanisław Żelkowski, na pełn. obow. Burmistrza m. Maryampola w gub. Augustowskiej [1112.A].

1853.10.07

Dla dobra służby: pełniący obowiązki pomocnika naczelnika powiatu Konińskiego Michał Boguski, na pełniącego obowiązki Naczelnika powiatu Krasnostawskiego [1112.B].

1854.05.12

W Wydziale Kommisyi Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych, przeniesieni, na własne żądanie: Lekarz powiatu Sandomirskiego, Magister Medycyny i Chirurgii Tomasz Krauze, na pełn. obow. Lekarza powiatu Krasnostawskiego, i Lekarz powiatu Krasnostawskiego, Lekarz 2 klassy i Akuszer Józef Torański, na pełn. obow. Lekarza powiatu Sandomirskiego [1112.C].

1855

Epidemia cholery i tyfusu

1857.03.18

O godzinie 10-tej rano, wszczął się w Krasnymstawie pożar u powroźnika Rejmana przez nieostrożność, w półtory godziny 12cie kamienic i domów drewnianych spaliło się. Rzecz szczególna, lat temu 46, jak z tego miejsca wybuchnął pożar, i całe miasto pogorzało, od Ojca tegoż powroźnika [760.AD].

1858.11.01

Rada Administracyjna, mianowała Xiędza Andrzeja Bojarskiego, Dziekana Dekanatu Krasnostawskiego, Administratora Kościoła parafjalnego w Krasnymstawie, Przełożonym, czyli Proboszczem tegoż Kościoła [760.W].

1858.12.03

W uroczystość Św. Franciszka Ksawerego, Patrona tutejszego kościoła parafialnego, odbyła się installacya na proboszcza, ks. Andrzeja Bojarskiego, dziekana Krasnostawskiego [837.A].

1859

Budowa nowego ratusza.

1860

534 domy, 3882 mieszkańców; liczba domów powróciła do stanu sprzed pożaru w 1811; wybrukowano 9 głównych ulic; był trakt bity; łączność pocztowa z Warszawą i Zamościem.

1861.03.13

Z polecenia władzy diecezjalnej odprawiono nabożeństwa w kościele parafialnym i kościele Augustianów za poległych w Warszawie.

1861.03

Straż ochotnicza w Krasnymstawie, zawiązana w marcu r. 1861-ym, a ostatecznie zorganizowana w lutym 1864, liczy 44-ch członków czynnych i 50-ciu honorowych. Brala ona udział już w czterech pożarach, za każdym razem składając dowody swojej użyteczności [760.AG].

1861.09.11

Manifestacje patriotyczne; w miejscowym kościele wierni zamiast Te Deum odśpiewali Boże coś Polskę.

1862

Walki powstańcze. w mieście stacjonował 4 Charkowski pułk ułanów [320].

1862.06.04

Truppa dramatyczna p. Okońskiego, przezimowawszy w Zamościu, bawi obecnie w Krasnymstawie [1187].

1863.03.19

Rozstrzelanie dowódcy oddziału powstańczego Mikołaja Nieczaja z Dubienki.

1863.07.02

Potyczka powstańcza pod Krasnymstawem [272].

1864.01.24

Oddział Mareckiego, otoczony pod Sucholipiem (krasnostawskie) wycięty w pień. Ginie Marecki [825].

1864.03.02

W Lubelskiem zjawił się nowy oddział powstańczy, pod wodzą Śmierci, który już miał z Moskwą potyczkę; pod Chełmem w lasach olchowickich zaszły dwie jednego dnia potyczki, a inna znowu d. 2 marca 1864 w lesie siedlińskim koło Krasnegostawu. w potyczkach tych powstańcy przywitali Moskali rzęsistym ogniem i ustąpili do lasów [791.C].

1864.04.22

W Rejowcu pojawił się oddział powstańców pod wodzą Chaimka i miał tam do czynienia z kozakami. Po kilkunastu strzałach cofnął się w lasy, nie mogąc stawić czoła całej sotni [819.A].

1864.06.03

Rozstrzelany w Krasnymstawie Szymon Pawłow, były żołnierz moskiewski charkowskiego ułańskiego pułku, za zbiegostwo do powstania [819.L, 1147.C].

1864

Założono Szpital Św. Franciszka na 30 łóżek. Działały: olejarnia (100 wiader), zakład wyrobu bryczek Cichoszewskiego (110 szt.)

1865.07.21

Z Krasnegostawu donoszą, że 21 lipca 1865, spaliła się we wsi Zakrzewie cukrownia, zaasekurowana na rs. 21000 [791.B].

1865

Stacjonował 6 Klastickij pułk huzarów ? sztab i pułk oraz 8 Brygada Artylerii (baterie: Krasnystaw) [320].

1867

Miasta w powiecie: Krasnostaw, Tarnogóra i Izbica, Gorzków, Żółkiewka, Turobin [356.D].

1868.07

Krasnystaw został dotkniety pożarem [760.I].

1869.12.24

Miasto Krasnystaw, którego część przed dwoma laty spaloną została, odbudowywać się zaczęło, i wkrótce ślady pożaru znikną zupełnie [760.J].

1873

Zasadzono drzewa w rynku [255.C].

1875.07.13

Otrucie się 3-letniego dziecka aptekarza w Krasnymstawie, Migurskiego, farbą jasno-zieloną z papieru, w którym zawiniętą była czekolada, wykryto obecność arszeniku, dostateczną do otrucia. Naczelnik powiatu, raportem z dnia 9 kwietnia 1875, doniósł, że w sklepach w Krasnymstawie, znaleziono towary farbowane tym kolorem i zielony papier, które zawierały arszenik [760.AI].

1876.10.07

Miasto Krasnystaw uzyska bardzo ważne udogodnienie. Na rynku wzniesiona ma być większych rozmiarów studnia murowana, o podwójnej żelaznej pompie. Magistrat wyznaczył przeszło 1500 rubli. Dotychczas brak wody studziennej w dość ludnem miasteczku był powszechnym, źle utrzymywane, gdzie niegdzie studnie, dostarczały niezdrową i zanieczyszczoną wodę. Używano powszechnie wodę rzeczną [760.L].

1877.09.01

Eleganckie doróżki pojawiły się tam gdzie dotąd nawet o nich nie marzono, jak w: Krasnostawie, Chełmie i Zamościu [760.AL].

1878.10.01

Pożar miasta i drewnianego ratusza miejskiego na rynku. Pożar zniszczył dwanaście domów, między innemi gmach, w którym się mieścił magistrat; archiwum jednak i kassę ocalono [864.AD].

1880

Funkcjonowały: garbarnia, fabryka mydła i świec. Stacjonował 244 Krasnostawski pułk piechoty.

1881.01.26

Krasnystaw od pięciu miesięcy pozbawiony jest wymiaru sprawiedliwości. w dniu 18 sierpnia 1883 zmarł tamtejszy sędzia pokoju, a opróżniona posada dotąd obsadzoną nie została [800.A].

1882.08.22

Wielkie manewra kawaleryjskie odbywają się pod Krasnymstawem, zgromadzonych jest 24 secin dońskich kozaków [760.AM].

1883.08.08

Stacjonowały 6 i 7 bateria 1 dywizji kozaków dońskich [789.B].

1883.08.22

W Królestwie okolice rawskie i krasnostawskie stanowią rzadki w r. b. wyjątek urodzaju i szczęśliwego sprzętu. Są to jedyne miejscowości, skąd nie dochodzi skarga rolnika [760.AN].

1883.11.18

odbyło się przedstawienie w Krasnymstawie na rzecz tamecznego szpitala. Dochód z teatru osiągnięty wynosił ogółem rs. 122 kop. 60 - z summy tej jednę połowę dostał szpital a drugą, trupa Ratajewicza, goszcząca, w Krasnymstawie [1168].

1884.02.02

odbyła się w Krasnymstawie zabawa na rzecz miejscowej straży ogniowej [1168].

1884.02.09

W okolicach Krasnegostawu lasy niszczeją z wielką szybkością. w 1883 r. zwieziono na bindugi pod Tarnogórą, Górami, Zakręciem, Stężycą i Gęsią Karczmą, drzewa sztuk 86,610 [776.A].

1884.03.27

W dniu 23-im b. m. odbyło się przedstawienie amatorskie, złożone z trzech jednoaktówek, Po kweście, Balowe rękawiczki i Tatuś pozwolił. Teatr był przepełniony, amatorowie zaś wywiązali się z trudnego zadania jaknajlepiej. Straż ogniowa zyskała kilkadziesiąt rubli dochodu [760.NP].

1886

Było 25 ulic, między innymi: Mostowa, Zadworze, Zamkowa, Lubelska, Nowolubelska, Włodzimierza, Łęczyńska, Piotrowska, Pawłowska, Browarna, Oficerska, Mięsna, Nowe Miasto, Niska, Sądowa, Żandarmerii, Młyńska, Pocztowa, Chlebowa i Plac Cerkiewny [255.C].

1888?1889

Stacjonował 66 Butyrski p.p. z 17 DP [320].

1892

Utworzenie zawodowej straży pożarnej [259].

1893.01.08

Spław drzewa w okolicy Krasnegostawu był w r. z. bardzo duży. Do spławu na bindugi pod Krasnymstawem zwieziono murłatów, krokwi, klepek, szwelt itd. ogółem 253,182 sztuki, tratwy, rozciągnięte na kilkumilowej długości wąskiego koryta rzeki, tworzą na Wieprzu most jednolity [864.W].

1893.08.24

Ruch kołowy kwitnąć zaczyna. Mamy już 6 wielocypedów, na których jeżdżą młodzi i nie młodzi nawet [24.B.1032].

1893

Odnalezienie dawnych fragmentów kamiennych z XVI w. w Krasnymstawie, które, mogą pochodzić z dawnego zamku, a po części z cerkwi erygowanej przez Zygmunta Augusta. Podano wiadomość o obrazku z 1690 r. na blasze malowanym, przedstawiającym Matkę Bożą z Dzieciątkiem i Św. Annę, który dochował się w Krasnymstawie i służył za ryngraf [781,846].

1897.06.01

Główny naczelnik kraju, generał-adjutant ks. Imeretiński wyjechał we środę (26 V) koleją nadwiślańską, celem dokonania przeglądu wojsk w okręgu i instytucyj cywilnych w kraju. Książę miał zwiedzić Kowel, Chełm, Hrubieszów, Zamość, Krasnystaw i powrócić do Warszawy 30 maja [772.G].

1897.07.31

Mieszkańcy Krasnegostawu zwrócili się z prośbą do Naczelnika kraju o zezwolenie rozciągnięcia działalności Tow. kred. m. Lublina na Krasnystaw i otwarcia IV-klasowej szkoły realnej [1068.A].

1899.05.20

Lubelski komitet gubernialny, kuratoryum trzeźwości uchwalono komitetowi krasnostawskiemu wyznaczyć 2500 rub., na urządzenie herbaciarni [785.C].

Przełom XIX/XX w.

Wieprz pozostawał rzeką spławną od Izbicy do Iwangorodu (Dęblina) [259]

1900.08.28

Przybył do Krasnegostawu, w drodze do Lublina i Warszawy, redaktor wychodzącego w Paryżu pisma Le soir, p. Ammeloot Arsen, odbywający piechotą podróż naokoło Świata [1147.D].

1902.07.10

Pożar wybuchł w koszarach wojskowych i na skutek silnego wiatru rozszerzył się na zabudowania klasztorne i kościół, a stąd na sąsiednie ulice [772.D]. Częściowemu spaleniu uległ budynek kolegium Jezuitów, przejęty przez wojsko, zamieniony na szpital i mieszkania dla oficerów.

1904

Stacjonował 188 Krasnostawski pułk piechoty [320].

1905

Demonstracje, strajki szkolne, pożar. Powstanie Polskiej Macierzy Szkolnej.

1906.10.12

Początek działalności aresztu [265].

1906.10.21

Pierwsza biblioteka i czytelnia Polskiej Macierzy Szkolnej.

1908.09.22

Na wystawie ogrodniczej nagrody za plany. Medal bronzowy: Migurski z Krasnegostawu [1114.A].

1909.06

Z inicjatywy Kółek Rolniczych, w czerwcu zorganizowano pięć pokazów hodowlano-przemysłowych. Pokazy imponujące, a niektóre, jak w Krasnymstawie, wprost zdumiewające [1114.B].

1910

Miasto robi przyjemne wrażenie swoją czystością i schludnością [24.C]

1910.11.17

W okolicach, gdzie trudno o kamień, urządzono specjalne cegielnie, które w ogniu gazowym wypalają klinkier, cegłę nadzwyczajnie twardą, zdatną na szosę. z takiej cegły, zrobioną jest szosa na znacznej przestrzeni pomiędzy Tomaszowem i Krasnostawem. Istnieją trzy takie cegielnie: w Zamościu, Izbicy i Białobrzegach [734].

1912.04.03

Z Uniwersytetu Lwowskiego. P. Eugeniusz Lickindorf, rodem z Krasnegostawu, otrzymał na tutejszym Uniwersytecie stopień doktora wszech nauk lekarskich [772.E].

1912

Stacjonował 4 Pułk ułanów, dowódca - hrabia von Hempel.

1913.05.03

Założono Spółdzielnię Mleczarską.

1913.05.25

Burmistrza miasta Krasnystaw skazano z rozporządzenia gubernatora na 5 dni aresztu za samowolny wyjazd do Warszawy oraz bez specjalnego upoważnienia rozwijanie zabiegów w sprawach mających związek z jego obowiązkiem [1024].

1913.08.16

Świeżo założone zostało w Krasnymstawie tow. spółdzielcze majstrów szewckich [1128.A].

1913

Pierwszy kinematograf [120], otworzono gabinet dentystyczny [259], miasto oznacza się porządkiem, którego brak jest w innych miastach guberni.

1914

Stacjonowała 6 Dońska kozacka bateria artyleryjska [320].

1914

Wąskotorowa kolejka polowa armii rosyjskiej: Chełm - Krasnystaw - Zamość - Zwierzyniec ? Biłgoraj.

1914.08-09 i 1915.07

Dwukrotnie przechodził front w czasie i wojny światowej.

1915.07.05

Nad okolicą przelatywał wielki, 4?silnikowy rosyjski bombowiec Ilija Muromiec Kijevskij, bombardując zboża na polach zapalającymi bombami.

1915.07.08

Wyparcie Rosjan z miasta przez Austriaków - pożary, grabieże.

1915.08.25

Wąskotorowa kolejka polowa armii austriackiej (Bełżec - Krasnystaw - Trawniki).

1916.02

Uruchomiono normalnotorową linię kolejową (Austriacy).

1916.11.01

Powołano gimnazjum im. Władysława Jagiełły.

1917.10.14

Poświęcono Kopiec Kościuszki (wysokość 4 m, średnica podstawy 12 m, zwieńczony krzyżem).

1918.08-09

Ślady grypy hiszpanki.

1918.11.04

Oddziały POW rozbroiły w mieście austriacki garnizon - odzyskanie niepodległości.

1920.08.15

Ześrodkowanie sojuszniczej 6 dywizji ukraińskiej przed spodziewanym atakiem konnej armii Budionnego.

1921

Powstała Szkoła Rolnicza im. Bartosza Głowackiego, budynki szkolne zbudowano w latach 1925-1928. Krasnystaw, zrujnowany podczas walk Rosjan z Austrjakami, cierpi na niebywały brak mieszkań. Trzeba było znaleźć lokale dla kilkudziesięciu rodzin bardzo dobrze rozwijającego się szkolnictwa [898].

1926.05.23

W Krasnymstawie zmobilizowano 300 strzelców i 200 strzelców w Gorzkowie. Broni nie mieli. w razie ewentualnego zamachu faszystowskiego w Lublinie - broń miało dać wojsko [822.B].

1927-1933

Szkoła Przemysłowo Handlowa Żeńska w Krasnymstawie, działy: 1) handlowy, 2) bieliźniarsko-krawiecki, 3) trykotarski, 4) ogrodniczo-przetwórczy [762.D].

1927.03.13

Wydział Powiatowy w Krasnymstawie rozpisuje konkurs na wykonanie budowy gmachu głównego szkoły rolniczej w Krasnymstawie. Budowa musi być wykonana w bieżącym roku [762.A].

1927.05.11

Operetka krakowska Nowości objeżdża główne miasta Małopolski z operetką w 3 aktach Ralpha Benatzky?ego Adje Mimi. Przedstawienia cieszą się niebywałym powodzeniem. Teatr gra 15-go w Krasnymstawie [762.B].

1929.08.12

O 3:50 rano na stacji Krasnystaw, wykoleił się parowóz z Rejowca. Zatarasował oba tory i tak głęboko zarył się w ziemię, że nie można go było usunąć [762.E].

1931.08.18

Marsz Szlakiem Kadrówki. Orlęta Krakowskie, były mistrzami szlaku w latach 1925-1926. Murowaną opinię marszową posiadają strzelcy okręgu lubelskiego. Mistrzem Kadrówki w roku 1927 jest Krasnystaw, w latach zaś 1928 i 1930 - Lublin [762.G].

1931

W owym czasie w kilku punktach Lubelszczyzny i sąsiadujących okręgów były świetne knajpy. w Nałęczowie w pałacu, w Kazimierzu u Berensa, w Puławach u Weppa, w Krasnymstawie u Ratajskiego, no i w Radomiu najlepsza ? u Wierzbickiego [1158].

1932.06.03

Dyplom uznania dla pracy Szkoły Przem. Handlowej Żeńskiej w Krasnymstawie - za przetwory owocowe i jarzynowe [770.A].

1932-1936

Działał stały kinemtograf dźwiękowy na 256 miejsc [863].

1933.03.25

Elektryczne kłopoty. We Wiśle na Śl. Ciesz, prąd elektryczny jest drogi (1 zł. za kilowatgodzinę). Czytelnicy donoszą, że 1 kilowatgodzina w Stanisławowie kosztuje wciąż jeszcze aż 90 groszy, w Krasnymstawie - 1 złotego, w Pińsku - 90 groszy. Jak obliczają fachowcy - cena własna elektrowni wynosi 27 groszy!! [762.I]

1934.02.02

Krasnystaw. Teatr polski: László Bús-Fekete, Pieniądz to jednak nie wszystko [762.K].

1934.04.03

Droga państwowa Chełm - Rejowiec - Krasnystaw została otwarta dla ruchu pojazdów mechanicznych i konnych [762.L].

1934.04.17

Krasnystaw. Teatr Polski: George Bernard Shaw, Pigmalion [762.M].

1934.05.08

Krasnystaw. Teatr polski: Gabriela Zapolska, Panna Maliszewska [762.N].

1934.07.06

Pan Prezydent Rzplitej prof. Mościcki udał się samochodem w towarzystwie szefa domu wojskowego płk. Głogowskiego i dyr. kancelarji cyw. p. Swieżawskiego na teren województwa lubelskiego. Podczas przejazdu przez miejscowości w kierunku Zamościa ludność witała P. Prezydenta owacyjnie. w Krasnymstawie powitał P. Prezydenta starosta powiatowy p. Kocuper [762.O].

1934.08.04

Akcja pomocy ofiarom powodzi w Małopolsce. Ofiarność społeczeństwa jest budująca. Najwięcej paszy dla bydła dostarczyły województwa lubelskie, białostockie i tarnopolskie. z miast wybiły się: Biała Podlaska, Konin, Krasnystaw [823.C].

1934.09.07

Krasnystaw. Teatr polski: Marcel Pagnol, Fanny [762.P].

1934.09.18

Krasnystaw. Teatr polski: w małym domku [762.R].

1935.01.08

Krasnystaw. Teatr wołyński im. J. Słowackiego w Łucku: Jerzy Szaniawski, Papierowy kochanek [762.S].

1935.02.06

Katastrofa lotnicza. Na polach kolonii Bełżyca w pobliżu Krasnego Stawu podczas silnej zawieruchy śnieżnej spadł samolot wojskowy. Zginęło dwu lotników [1121.A].

1935.06.26

Krasnystaw. Teatr wołyński im. J. Słowackiego: Stefan Kiedrzyński, Kobieta i jej tyran [762.U].

1935.07.04

Nad powiatem krasnostawskim przeszedł gwałtowny huragan, wywrócone zostały dwa wiatraki i sześć innych budynków. Wicher wyłamał znaczną ilość drzew owocowych [762.W].

1935.09.19

Krasnystaw. Teatr wołyński im. J. Słowackiego: Davis Irving Kaye, Wszelkie prawa zastrzeżone [762.X].

1935.11.28

Fotografia 24 osób. Grupa uczniów państw. gimnazjum męskiego z Krasnegostawu, którzy przybyli do Krakowa dla złożenia hołdu Marsz. Piłsudskiemu. Zdjęcie w ?Pałacu Prasy? [762.Y].

1936.11.28

Zderzenie pociągów. o godz. 3:26 miał wjechać na stację Krasnystaw pociąg osobowy ze Lwowa, a po nim miał wyjechać pociąg towarowy. Pociąg osobowy wpadł na stację z szybkością 60 km. na godz. Na skutek błędu dyżurnego ruchu nastąpiło zderzenie. Lokomotywy odskoczyły od siebie na odległość 20 m.. Ogółem rannych 9 osób [1086.C,528.A].

1937

Autobusem z Lublina - 4 zł/os., dorożka od dworca kolejowego 1 zł/os., kurs po mieście 1 zł. Hotel Kresowy (11 pokoi), Plac 3-go Maja, 2,65-3,85 zł/dobę. Restauracja i cukiernia Władysława Ratajskiego, 3-go Maja, Restauracja Czesławy Tomasiowej, 3-go Maja. Obiady od 1,2 zł. Kino Polonja w sali garnizonowej [321].

1938.06.17

Krwawe zajścia w Krasnymstawie ze strajkującymi na robotach publicznych, domagającymi się w gwałtowny sposób znacznego podwyższenia płac. Doszło do starcia z policją, dwóch demonstrantów zostało rannych. Jeden z nich zmarł [821.A].

1939.09

Skarby wawelskie transportowano do Kanady przez: Kazimierz, Krasnystaw, Zamość, Hrubieszów [153].

1939.09.07

Julian Tuwim i Antoni Słonimski z żonami zatrzymali się po drodze do Rumunii [514].

1939.09

Ciężkie walki z wojskami niemieckimi; zniszczenia

1939.09.27

W kierunku Biłgoraja i Krasnegostawu nacierał 8 korpus strzelecki Północnej Grupy Czerwonej Armii. Do Krasnegostawu przejściowo wkroczyli żołnierze CzA.

1943.09.20

Oddział BCh Stanisława Sokołowskiego, po rozbrojeniu załogi, uwolnił więźniów z miejscowego niemieckiego więzienia [265].

1944.07.25

Armia Czerwona zajęła Krasnystaw.

1944.08.03

Założono Miejsko-Gminny Klub Sportowy Start 1944.

1944.10.21 (28)

5-osobowa grupa AK Klemensa Pietraszewskiego, po rozbrojeniu załogi, uwolniła z więzienia 10 byłych żołnierzy AK [265].

1951

Założono Fermentownię Tytoniu, pierwszy zakład przemysłowy w powiecie krasnostawskim.

1953

Rozpoczął działalność Krasnostawski Dom Kultury.

1954

Oddano do użytku miejską sieć wodociągową.

1962.07

Przekazano do użytku zakłady jajczarskie.

1969-1980

Nowy szpital, przychodnia zdrowia, nowa siedziba Liceum Jagiełły (1967), Zakład Wyrobów Sanitarnych Cersanit (1967), Zakłady Odzieżowe Cora (1972), Cukrownia Krasnystaw (wybudowana w latach 1974-1976).

1971.09.11

Pierwsze Chmielaki Krasnostawskie.

1988

Obwodnica miasta.

1991

Nowa stacja kolejowa.

1992.05

Pierwszy koncert Gloria Vitae.

1992

Automatyczna centrala telefoniczna, oczyszczalnia ścieków.

1993

Powstało II Liceum Ogólnokształcące im. Cypriana Norwida.

1994

Uroczyste obchody 600?lecia miasta.

1995

Liczba mieszkańców miasta przekroczyła 20 000.